Ý Nghĩa Của Hành Động Cúng Cơm Hàng Ngày
Theo các chuyên gia về phong thuỷ, con người gồm cả thể xác và linh hồn. Khi thể xác ngừng hoạt động, linh hồn của người sẽ lưu lạc ở nhiều nơi, chẳng hạn như tại nơi mất, xuống âm ty hoặc nơi chôn cất hài cốt. Người thân đã mất không nhận ra rằng họ đã rời bỏ thể xác và không thể cảm nhận cho đến khi nhận ra sự tồn tại của họ, khi đó họ đau lòng vì vẫn vướng bận với người thân trong gia đình.
Gia đình hiểu rõ nỗi đau này, vì vậy việc cúng cơm hàng ngày là một cách để thể hiện tình cảm, chia sẻ những nguyện vọng và xoa dịu nỗi đau cho linh hồn của người đã khuất. Ngoài ra, trong khi còn sống, người này có thể có những ước mơ chưa thực hiện, việc cúng cơm hàng ngày và cầu siêu giúp linh hồn sớm thoát khỏi kiếp trần. Đồng thời, việc cúng cơm hàng ngày cho người mới mất còn giúp gia đình có cơ hội chia sẻ tâm tư, nguyện vọng và mong ước của họ với người đã khuất, mong muốn người mất trợ giúp con cháu ở lại trần gian có may mắn và thành công. Hoạt động này thể hiện sự thương tiếc, tấm lòng thành kính và tình cảm sâu sắc của con cháu đối với người đã khuất.
Thực tế cho thấy, thời gian cúng cơm hàng ngày không chỉ kéo dài trong tuần đầu tiên sau sự ra đi của người thân, mà dân gian tin rằng linh hồn mới qua thế giới bên kia sau 7 tuần. Cũng có quan niệm rằng cần cúng cơm trong 100 ngày để linh hồn được giải thoát. Vì các vong đã thuộc về cõi âm, người ở trần gian không thể nhìn thấy họ bằng mắt thường và không thể biết chắc linh hồn của người thân có còn ở lại hay không. Do đó, điều quan trọng khi cúng cơm hàng ngày là lòng chân thành của gia đình.
Một Số Lưu Ý Với Bữa Cơm Cúng Cho Người Đã Mất
Bữa cơm cúng cho người đã khuất cần được chuẩn bị một cách chỉn chu và trang trọng, nhưng cũng không quá phức tạp và tinh tế như trong các lễ tiểu tường (giáp năm) hay đại tường (mãn tang). Tốt nhất là gia đình ăn như thế nào thì cúng cơm theo cách đó. Nấu nướng không nên thêm gia vị trước.
Để tốt hơn, nên thực hiện cơm chay để tránh tạo sinh lực mới, gây đau lòng người đã khuất và đồng thời là cách siêu độ cho họ. Đặc biệt, chỉ nên nấu món chay trong 49 ngày đầu. Món mặn có thể được nấu từ sau lễ Chung thất trở đi.
Mâm cỗ cúng cần chuẩn bị 3 bát cơm, đặt theo hàng ngang, bát ở giữa phải đầy đặn nhất và đặt một đôi đũa lên trên. Đây là bát dành cho người mới mất. 2 bát ở hai bên đóng vai trò đại diện cho tả và hữu mạng thần quang. Các bát này chỉ đặt một chiếc đũa, không được để hai chiếc, để tránh tranh cãi giữa cõi âm và người mới mất.
Bên cạnh cơm, gia chủ có thể cúng kèm một quả trứng đã được lột sạch vỏ, ít muối trắng, một bát canh có thìa. Mâm cơm cúng cần có 7 lát gừng nếu cúng cơm cho nam giới và 9 bát gừng nếu cúng cơm cho nữ giới. Ngoài ra, cần chuẩn bị một chén nước sạch. Nếu không có trứng, có thể bỏ qua, nhưng cần đảm bảo đủ cơm, muối và nước.
Trong quá trình cúng, gia đình nên ăn mặc trang nhã, không nên ăn mặc quá sặc sỡ. Lễ cúng cần thực hiện với tinh thần trang nghiêm, không nên nói cười ồn ào.
Người nhà không được đặt trực tiếp mâm cơm cúng lên bàn thờ hoặc đặt dưới đất, mà cần đặt lên một cái bàn thấp hơn bàn thờ khoảng 50 phân.
Cách chuẩn bị lễ cúng theo tuần đầu phụ thuộc vào điều kiện gia đình và đặc trưng văn hóa của từng khu vực.
Gia chủ và thành viên trong gia đình tuyệt đối không được thử thức ăn trước khi thắp hương.
Nên đọc bài cúng mời linh hồn người đã khuất tham gia ăn cơm. Bài cúng không cần quá phức tạp, chủ yếu là trong lòng thành, nhưng cũng không nên thực hiện quá đơn giản. Ngoài ra, có thể viết bài cúng ra giấy để tránh bị gián đoạn giữa quá trình đọc. Khi đọc, cần có giọng nói vừa nghe, không đọc quá to, đặc biệt là khi đọc tên người đã khuất. Tín ngưỡng dân gian cho biết việc đọc thành giọng to có thể thu hút linh hồn của những người khác vào, cần tránh điều này.
Trước khi cúng, gia chủ cần mời linh hồn người mới mất đến, bởi theo quan niệm, người đã khuất chỉ còn dạng hình mờ ảo và thoáng qua. Do đó, cần mời và khai yết văn khấn để họ có thể nhận và tiếp thu thực phẩm, tiền vàng mà gia đình gửi tới.