Phân Biệt Lễ Vu Lan Và Lễ Xá Tội Vong Nhân
Lễ Vu Lan (ngày rằm tháng 7 âm lịch hàng năm) là một trong những ngày lễ quan trọng của đạo Phật. Lễ này bắt nguồn từ câu chuyện về Bồ Tát Mục Kiền Liên, người đã cứu mẹ khỏi độc ác của ác quỷ.
Vu Lan trở thành một ngày lễ hàng năm để tưởng nhớ công ơn cha mẹ và tổ tiên, nhắc nhở mọi người biết trân trọng những gì mình có, và nhắc nhở về bổn phận làm con phải luôn nhớ đến công ơn sinh dưỡng của cha mẹ bằng cách làm những việc hiếu nghĩa để thể hiện tình cảm và lòng biết ơn.
Lễ Vu Lan cũng trùng với ngày Xá Tội Vong Nhân theo phong tục Á Đông. Từ đầu tháng 7 âm lịch đến ngày rằm tháng 7 âm lịch được xem là “mở cửa địa ngục,” khi cô hồn được xá tội và thoát về dương thế, lang thang khắp nơi dựa vào nghiệp tội của mình mà số ngày được trở về dương gian cũng khác nhau.
Do đó, mọi người thường cúng cho những linh hồn bằng cháo loãng, gạo, bỏng, muối… mong cho những linh hồn không nơi nương tựa có bữa ăn, bữa cháo để giảm bớt khổ đau và sớm được siêu sinh.
Dù cả hai lễ Vu Lan và Xá Tội Vong Nhân được tổ chức vào ngày rằm tháng 7, nhưng hai lễ này hoàn toàn khác nhau về ý nghĩa. Điều này làm cho việc chuẩn bị mâm cỗ cúng lễ Vu Lan trở thành điều không phải ai cũng hiểu rõ.
Mâm Cỗ Lễ Vu Lan Cần Chuẩn Bị Những Gì?
Mâm cỗ lễ Vu Lan truyền thống thường bao gồm: cháo loãng, gạo, muối, cơm trắng, canh, nước lã, xôi, chè (các loại chè), khoai (khoai lang, khoai sọ) luộc, bỏng ngô, hoa quả, bánh kẹo, trầu cau, thuốc lá, hương hoa, quần áo.
Chuẩn bị vu lan báo hiếu tại nhà nên tuân theo các bước cúng như sau: cúng Phật, cúng thần linh, cúng gia tiên, cuối cùng là cúng chúng sinh.
Lễ cúng Vu Lan thường được tổ chức từ ngày 10 đến trước ngày rằm tháng 7 âm lịch.
Cúng Vu Lan là ngày con cái tưởng nhớ công lao sinh thành của cha mẹ. Quan trọng không phải là bàn cúng cao cấp, mâm đầy đủ, mà là thái độ và tình cảm trong lòng của mỗi con người.
Vào ngày lễ Vu Lan, mỗi gia đình nên đi đến chùa để cúng lễ Vu Lan, bày tỏ lòng biết ơn và báo hiếu với ông bà tổ tiên. Sau đó, nên chuẩn bị một mâm cơm thắp hương trên bàn thờ phật và bàn thờ gia tiên.
Mâm cúng Phật: bạn chỉ cần chuẩn bị một mâm cơm chay hoặc một mâm ngũ quả đơn giản để cúng Phật, nên cúng vào ban ngày. Sau khi cúng, mâm cúng Phật thường được gia đình thụ lộc ngay tại nhà.
Mâm cúng thần linh và gia tiên: thường là mâm cúng mặn, nên chuẩn bị đầy đủ các món ăn, thể hiện lòng thành kính và biết ơn. Mâm cúng mặn thường gồm các món như xôi, gà luộc, canh, cơm, cá kho, món xào, món nộm… kèm theo trái cây, hoa cúng, nước, rượu, nhang, nến và vàng mã. Nhiều gia đình còn dâng cúng những vật dụng dành cho người đã mất, thường làm bằng giấy như quần áo, giày dép…
Mâm cúng chúng sinh: đây là mâm cúng ngoài trời, gọi là cúng chúng sinh hoặc cúng cô hồn, nhằm cúng bố thí cho những linh hồn bất hạnh, mất đi nơi ở hay nơi nương tựa. Lễ cúng chúng sinh được thực hiện vào chiều tối ngày 14/7 hoặc 15/7 âm lịch, bắt nguồn từ quan niệm rằng đây là thời gian các linh hồn trở về địa ngục.
Mâm cúng chúng sinh thường bao gồm: muối, gạo (rắc ra vỉa hè hoặc sân nhà về bốn phương tám hướng sau khi cúng xong), cháo trắng nấu loãng (12 chén nhỏ), trái cây (5 loại 5 màu), các loại bỏng ngô, bánh, kẹo, 12 cục đường thẻ, quần áo chúng sinh với nhiều màu sắc, tiền giấy và tiền vàng mã, 3 ly nước, nhang và nến.
Ngoài việc chuẩn bị mâm cỗ cúng, mỗi gia đình còn cần chọn hoa cúng phù hợp. Các loại hoa được ưu tiên trong ngày này là hoa sen, hoa ngọc lan, hoa cúc vàng, hoa mẫu đơn, hoa hồng. Trong lễ cúng rằm tháng 7, không nên dùng hoa giả, hoa dâm bụt, hoa đại (hoa sứ), hoa nhài, và hoa phong lan.
