Theo phong tục truyền thống từ ngàn xưa, để kết thúc năm cũ và chào đón năm mới đầy tài lộc, nhiều gia đình Việt sẽ thực hiện lễ cúng tạ đất. Một trong những phần không thể thiếu của nghi thức này là đọc bài văn khấn tạ đất cuối năm. Trong bài viết dưới đây, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu về lễ cúng đất đai cuối năm và tham khảo bài cúng tạ đất cuối năm đầy đủ và chuẩn xác nhất. Hãy cùng M & Tôi khám phá nhé!
Có nên cúng tạ đất cuối năm?
Theo quan niệm dân gian, mỗi mảnh đất nơi gia đình sinh sống, làm việc đều được trông coi, cai quản bởi thần linh gọi là Thổ Công (Thổ Địa). Mỗi khi gia đình động chạm đến đất đai như động thổ xây dựng, đào ao, đào giếng, đào huyệt, mở vườn, mở ruộng,… đều phải cúng để báo cáo, xin phép Thổ Công và cầu mong mọi việc được suôn sẻ, thuận lợi.
Ông bà ta có câu “Có thờ có thiêng, có kiêng có lành”. Vì thế, sau một năm làm việc dù gia đình gặp phải những thuận lợi hay khó khăn gì thì ít nhiều cũng nhờ ơn trên phù trợ, che chở, đặc biệt là thần linh nơi gia đình sinh sống là quan trọng hơn cả.
Cúng tạ đất cuối năm hay còn gọi là lễ tạ thần linh cuối năm. Mục đích của việc này là để thể hiện lòng thành kính và biết ơn đối với các vị thần linh nơi mình đang sinh sống, tạ ơn các bậc “bề trên” trong năm qua đã gìn giữ, trong coi, cai quản đất đai nơi mình ở. Đồng thời, cầu mong bước sang năm mới các vị thần linh vẫn phù hộ độ trì cho gia đạo ấm êm, thuận hòa.
Do đó, có nên cúng tạ đất cuối năm không? Câu trả lời là “Có”. Bên cạnh đó, nghi lễ này còn có mục đích tưởng nhớ đến công ơn ông bà tổ tiên đã phù hộ cho gia đình trong năm qua, mong rằng qua năm mới vẫn dõi theo phù hộ cho con cháu.
Cúng tạ đất cuối năm vào ngày nào?
Trước đây, lễ tạ đất và lễ cúng Thổ Công được tổ chức riêng biệt. Lễ cúng tạ đất cuối năm thường được tiến hành trước, sau đó mới làm lễ cúng ông Công ông Táo. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia tâm linh, lễ tạ đất cuối năm không bắt buộc, là lòng thành của gia chủ nên hầu hết các gia đình hiện nay thường kết hợp lễ tạ đất vào lễ cúng ông Công ông Táo.
Như vậy, lễ tạ đất cuối năm có thể được thực hiện vào hai thời điểm sau đây:
- Ngày 23 tháng Chạp âm lịch, làm chung với lễ cúng ông Công ông Táo về chầu trời.
- Tiến hành vào một ngày nào đó phù hợp, tính từ sau rằm tháng Chạp và trước ngày tiễn Táo Quân lên thiên đình.
Lễ vật cúng tạ đất cuối năm
Ban thờ ở mỗi gia đình thường sẽ có 3 bát hương, bao gồm: bát hương Thổ Công, bát hương Bà cô Tổ dòng họ và bát hương gia tiên. Nếu gia đình bạn cũng đang thờ cúng theo hình thức này thì bạn sẽ tiến hành sắm lễ tạ đất cuối năm gồm những lễ vật sau:
Phần lễ chay
- 10 bông hoa tươi (hoa cúc, hoa hồng,…) chia làm 2 lọ, đặt ở 2 bên bàn thờ.
- Hương/nhang, nến/đèn.
- Đĩa trầu cau gồm: 3 lá trầu tươi, 3 quả cau dài và đẹp.
- Muối trắng, gạo, nước lọc.
- 2 đĩa xôi trắng to đặt ở 2 bên bàn thờ.
- 2 đĩa trái cây hoa quả tươi đặt ở 2 bên bàn thờ.
Phần lễ mặn
- Gà luộc để nguyên con, hoặc chân giò lợn (chân trước) luộc chín.
- Rượu trắng, 3 cái chén nhỏ đựng rượu.
- Bia, nước ngọt bày ở 2 bên bàn thờ.
- Gói trà, thuốc lá.
- Bánh kẹo một vài loại được đặt trong đĩa to.
Phần vàng mã
Chuẩn bị vàng mã sẽ tùy theo điều kiện của mỗi gia đình, thông thường sẽ gồm có:
- 5 con ngựa giấy màu sắc khác nhau (đỏ, xanh, vàng, chàm tím, trắng) cùng với 5 bộ mũ, áo, hia (loại nhỏ), kèm theo ngựa là cờ lệnh, kiếm, roi. Trên lưng mỗi con ngựa đặt 10 lễ tiền vàng.
- 1 con ngựa đỏ to hơn 5 con ngựa trên, cũng kèm theo mũ, áo, hia nhưng to hơn và cờ, roi, kiếm.
- 1 cây vàng hoa đỏ (tương ứng 1000 vàng).
- 1 đĩa đựng 50 lễ vàng tiền để dâng gia tiên.
Cách bày mâm cúng đất đai cuối năm
Sau khi đã lau dọn ban thờ và chuẩn bị xong đồ cúng tạ đất cuối năm, bạn tiến hành bày biện mâm cúng. Đặt lọ hoa tươi, đĩa hoa quả, đĩa xôi, bia, nước ngọt ở 2 bên bàn thờ. Tiếp đó bố trí các món mặn và lễ vật trên mâm cúng đất cuối năm một cách hài hòa, cân đối và đẹp mắt. Sau đó thắp nến hoặc đèn để một lát sẽ thắp hương làm lễ.
Mẫu văn khấn tạ đất cuối năm chuẩn
Văn khấn là phần quan trọng khi thực hiện lễ cúng tạ đất cuối năm. Bạn đọc nếu chưa biết bài cúng tạ đất cuối năm như thế nào thì hãy tham khảo bài cúng đất cuối năm đầy đủ và chuẩn xác dưới đây:
“Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy:
Quan đương xứ Thổ Địa chính thần.
Thổ Địa Ngũ phương Long mạch Tôn thần.
Hôm nay là ngày... tháng... năm..., nhằm tiết...
Chúng con là:...
Thành tâm sắm sanh phẩm vật, hương hoa phù tửu lễ nghi, trình cáo Chư vị Tôn Thần về việc lễ tạ thần linh Thổ Địa.
Gia đình chúng con nhờ có duyên lành mà đến an cư lạc nghiệp nơi này. Đội ơn thần linh Thổ Địa che chở, ban ân, đất này được phong thủy yên lành, khí sung, mạch vượng, bốn mùa không hạn ách tai bay, tám tiết có điềm lành tiếp ứng. Trong ngoài ấm êm, toàn gia mạnh khỏe. Nay nhằm ngày lành tháng tốt, gia đình chúng con sắm sửa lễ tạ mong báo đáp ân thâm, tỏ lòng tôn kính. Cúi xin Chư vị Tôn Thần lai giáng án tiền, nhận hưởng lễ vật, chứng minh tâm đức.
Cung kính nghĩ rằng thần linh Thổ Địa sẽ tùy duyên ứng biến phù hộ cho gia đình chúng con được an cư, đạt được những điều mong ước, cho nhà cao cửa rộng, cho tăng tài tiến lộc, cho nhân vật hưng long.
Âm dữ dương đồng, dốc lòng cầu khấn, cúi xin soi tận, ý khẩn tâm thành.
Kính thỉnh Bản gia tiên tổ liệt vị chân linh đồng lai hâm hưởng.
Cẩn cáo!
Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)” Những lưu ý khi cúng tạ đất cuối năm
Để lễ cúng tạ đất được diễn ra suôn sẻ, bạn nên lưu ý một số điều sau đây:
- Chọn thời điểm phù hợp cho gia đình bạn. Lễ cúng thường được tiến hành vào thời điểm nào đó trong khoảng từ sau rằm tháng Chạp đến trước ngày ông Công ông Táo về trời.
- Khi sắm lễ tạ đất cuối năm nên sắm đủ, tránh mua thừa hoặc thiếu đồ lễ. Đồ cúng phải tươi ngon, không hư hỏng, dập thối.
- Thông thường người cúng lễ sẽ là gia chủ hoặc người trụ cột gia đình. Trước khi cúng, người làm lễ cần tắm rửa sạch sẽ, ăn mặc chỉn chu để thể hiện sự tôn trọng, trang nghiêm.
- Khi đọc bài cúng đất đai cuối năm, người cúng cần giữ thái độ thành kính và thành tâm, không đọc to mà chỉ đọc nhỏ, đọc thầm từ từ.
Hy vọng bài viết về cúng đất cuối năm đã giúp bạn hiểu thêm về cách sắm lễ, cách cúng tạ đất cuối năm để chuẩn bị được buổi lễ tươm tất, chỉn chu, bày tỏ đầy đủ lòng thành của gia đình. Hãy cùng M & Tôi nhớ mãi công ơn đất đai và trân trọng những giá trị tâm linh mà lễ cúng mang lại.
