Trong văn hoá tín ngưỡng, cúng tuần đầu, hay còn gọi là cúng thất đầu, là một nghi lễ truyền thống nhằm giúp vong linh siêu thoát sớm sau khi người thân qua đời. Tuy nhiên, tùy theo phong tục của từng vùng miền, có thể có hoặc không tồn tại nghi thức này. Để hiểu rõ hơn về lễ cúng này, hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây.
Giỗ tuần đầu là gì?
Giỗ tuần đầu đơn giản là nghi thức cúng được tổ chức sau một tuần kể từ ngày người thân mất. Đây là một trong những nghi lễ có nguồn gốc từ Trung Quốc và được du nhập vào Việt Nam từ nhiều thế hệ.
Theo quan niệm tâm linh, sau khi rời khỏi thân xác, linh hồn của mỗi người sẽ bị xử tội tại điện Diêm Vương. Người sống tốt sẽ sớm được siêu thoát, trong khi người sống ác phải chịu đựng nhiều hình phạt để giải quyết chướng nghiệp trước khi được đầu thai.
Người từ lúc chào đời đến khi trưởng thành luôn tồn tại hai khía cạnh âm dương. Phần dương là thể xác có thể cảm nhận bằng ngũ giác quan, còn phần âm là phần hồn và vía. Khi mới mất, hồn phách tán loạn khắp nơi, và sau 3 ngày người thân thường tổ chức lễ mở cửa mả để thu hút hồn phách của người thân về.
Tính từ lúc mất đi nhận thức hoàn toàn, phần âm tồn tại bảy bảy bốn chín ngày rồi mới biến sinh tử. Điều này có nghĩa là linh hồn trải qua nhiều khổ đau. Do đó, người thân thường tụng kinh nhằm giảm bớt khổ đau mà vong linh phải chịu đựng. Tùy theo tôn giáo mà người đó theo, kinh được đọc theo giáo pháp tương ứng. Ví dụ, theo đạo Phật, các sư thầy sẽ đọc chú, còn theo đạo Chúa, các cha xứ sẽ được mời.
Cúng giỗ tuần đầu
Thường thì sau khi người thân mất, người ta tổ chức nghi thức mở cửa mả để kêu gọi linh hồn về. Tuy nhiên, để chắc chắn hơn, lễ cúng giỗ tuần đầu không chỉ hút các vía còn lưu lạc trở về với người nhà, mà còn chia sẻ cảm giác đau thương với vong linh. Lúc mới mất, vong linh vẫn chưa nhận thức mình đã qua đời. Khi được gọi về, vong linh mới nhận ra sự tồn tại của chúng là không còn và chịu đựng đau khổ nhiều.
Cúng tuần đầu không chỉ giúp giảm đoạn trường khổ đày dưới âm phủ của người đã mất, mà trong quá trình diễn nghi lễ, các sư thầy còn giúp gia đình tích đức và chia sẻ công đức đó với người mất. Do đó, trong 49 ngày đầu, cúng thất bằng những món ăn hàng ngày cho người mới mất sẽ khiến họ cảm nhận được sự hiện diện của người thân.
Cách thực hiện cúng thất đầu
Gia đình có thể nhờ các sư thầy tổ chức lễ cúng tại chùa hoặc tại nhà, hoặc tự tổ chức tại nhà. Đối với gia đình theo đạo Phật, mâm cúng chay và thực phẩm chay sẽ được sắm đặt theo lời nguyện của Phật. Mâm chay cũng như mâm mặn đều được chấp nhận trong lễ cúng.
Lễ vật trong mâm cúng thường là những món ăn thường ngày, tuy nhiên cần tránh sử dụng các loại thực phẩm gây sát sinh. Nếu động vật đã chết trước đó và phần thịt được sử dụng trong mâm mặn, thì không ảnh hưởng gì đến vong mà người thân. Tuy nhiên, thức ăn không còn tươi và sạch nữa, có thể khiến người ăn mắc phải các bệnh khác.
Lễ cúng là nghi thức được tổ chức trong bầu không khí trang trọng để thể hiện sự tôn trọng đối với người đã mất. Vì vậy, hãy dặn các con cháu tham dự không được đùa giỡn. Trong quá trình cúng, con cháu cầu nguyện cho người đã mất được bình an, may mắn và thành công.
Đặc biệt, trong ngày tổ chức cúng giỗ tuần đầu, con cháu cần tuân thủ hướng dẫn của các thầy.
Văn khấn cúng tuần đầu
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
– Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương.
Hôm nay là ngày….tháng….năm…..,
âm lịch tức ngày…..tháng….năm…………….dương lịch.
Tại địa chỉ:……………………………………………………
Con trai trưởng (hoặc cháu đích tôn) là………
vâng theo lệnh của mẫu thân (nếu là mẹ)
hoặc phụ mẫu (nếu là cha),
các chú bác,
cùng anh rể, chị gái,
các em trai gái dâu rể,
con cháu nội ngoại kính lạy.
Nay nhân ngày lễ Chung Thất (lễ Tốt Khốc)
theo nghi lễ cổ truyền,
có kính cẩn sắm các thứ lễ vật gồm:…………………………..
Kính dâng lễ mọn biểu lộ lòng thành.
Trước linh vị của Hiển:………………… chân linh
Xin kính cẩn trình thưa rằng:
Núi Hỗ sao mờ, nhà Thung bóng xế. (Nếu là cha)
Núi Dĩ sao mờ, nhà Huyên bóng xế. (Nếu là mẹ)
Tình nghĩa cha sinh mẹ dưỡng, biết là bao;
Công ơn biển rộng, trời cao khôn xiết kể.
Mấy lâu nay: Thở than trầm mộng mơ màng;
Tưởng nhớ âm dương vắng vẻ.
Sống thời lai lai láng láng, hớn hở chừng nào!
Thác thời kể tháng kể ngày, buồn tênh mọi lẽ!
Ngày qua tháng lại, tính đến nay
Chung Thất tới tuần;
Lễ bạc tâm thành gọi là có nén nhang kính tế.
Xin mời: Hiển……………………………………………………
Hiển……………………………………………………………..
Hiển………………………………………………………………
Cùng các bị Tiên linh, Tổ Bá, Tổ Thúc, Tổ Cô
và các vong linh phụ thờ theo Tiên Tổ
cùng về hâm hưởng.
Kính cáo; Liệt vị Tôn thần: Táo Quân, Thổ Công, Thánh sư, Tiên sư, Ngũ tự Gia thần
cùng chứng giám và phù hộ cho tòangia được mọi sự yên lành tốt đẹp.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!Câu hỏi thường gặp
Kết luận
