Mâm cỗ cúng tất niên thường được các gia đình chuẩn bị thịnh soạn.
Lễ Tất niên là một nghi thức lặng thầm đánh dấu sự kết thúc một năm và chuẩn bị bước sang năm mới. Đây là một phong tục tập quán lâu đời mang nét đẹp văn hóa của người Việt Nam.
Một Kỷ Niệm Ý Nghĩa
Lễ Tất niên thường được tổ chức vào ngày 30 Tết. Đây là ngày mà các thành viên trong gia đình quây quần bên nhau, tổ chức tiệc mừng, văn nghệ để tổng kết một năm đã qua và đón chào năm mới. Bên cạnh ý nghĩa tín ngưỡng, bữa cơm tất niên còn có giá trị văn hóa gần gũi với gia đình, thể hiện ý nghĩa sum họp.
Sắm Lễ Tân Niên
Lễ vật cũng như mâm cỗ cúng tất niên không cần phải nặng về vật chất, tuỳ thuộc vào điều kiện của gia chủ. Thông thường, mâm cỗ cúng tất niên cần có các lễ vật như:
- Mâm ngũ quả, hương nhang, hoa, giấy tiền vàng mã, đèn nến, trầu cau, rượu, trà, bánh chưng hoặc bánh tét.
- Cỗ mặn hoặc chay với đầy đủ các món ăn ngày Tết, được chế biến thơm ngon, tinh khiết, bày biện đầy đặn, trang nghiêm.
Những Bài Văn Khấn Tuyệt Vời
Trong dân gian, vẫn còn lưu truyền nhiều bài văn khấn tất niên, xin được trích từ “Văn khấn cổ truyền Việt Nam” (NXB Văn hóa – Thông tin) để các bạn tham khảo:
Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)
- Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
- Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
- Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
- Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, Bản gia Táo quân, cùng tất cả các vị thần linh cai quản trong xứ này.
- Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ …
- Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm …
- Tín chủ (chúng) con là: …
- Ngụ tại…
- Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
- Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.
- Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thuỳ chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn sự tốt lành, luôn luôn mạnh khoẻ, gia đình hoà thuận.
- Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.
- Nam Mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy).
Bí Mật Tuyệt Vời Ở Lễ Tất Niên 30 Tết
Theo tục lệ xưa để lại, vào ngày 30 Tết, ngoài việc cúng, lễ tạ gia tiên qua một năm đã phù hộ độ trì cho con cháu, các gia đình và các công ty, cửa hàng thường làm lễ cúng Gia Thần để tạ chỗ “Đất đai” sau một năm làm ăn. Gia đình có thể sắm lễ tùy tâm, cỗ mặn hoặc chay với đầy đủ các món đơn giản như xôi, chè, hương, hoa, trầu cau, quả, tiền vàng, trà rượu… Bàn lễ đặt tại sân hoặc hiên nhà và khi cúng lạy ra phía trước nhà:
- Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ chư vị Tôn Thần.
- Con kính lạy ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
- Con kính lạy ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần.
- Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Phúc đức Tôn Thần.
- Con kính lạy ngài tiền hậu Địa chủ Tài Thần.
- Con kính lạy các Tôn Thần cai quản trong khu vực này.
Tín chủ (chúng) con là: ……………………………
Tuổi: …………………………
Ngụ tại: …………
Hôm nay là ngày…… tháng…… năm…., tín chủ con thành tâm sửa biện hương hoa lễ vật, kim ngân trà quả đốt nén hương thơm dâng lên trước án. Qua một năm làm ăn, chúng con xin dâng lễ tạ ơn trên đã phù hộ độ trì cho chúng con mọi sự an lành và may mắn.
Chúng con thành tâm kính mời: Ngài Kim Niên đương cai Thái Tuế chí đức Tôn Thần, ngài Bản cảnh Thành hoàng Chư vị Đại Vương, ngài Đông trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân, ngài Bản gia Thổ địa Long Mạch Tôn Thần, các ngài Ngũ Phương, Ngũ Thổ, Phúc đức chính Thần, các vị Tôn Thần cai quản trong khu vực này.
Cúi xin các Ngài nghe thấu lời mời, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành, thụ hưởng lễ vật, phù trì tín chủ chúng con, toàn gia an lạc, công việc hanh thông. Người người được bình an, lộc tài tăng tiến, tâm đạo mở mang, sở cầu tất ứng, sở nguyện tòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin được phù hộ độ trì.
Phục duy cẩn cáo!
