Lễ cúng giao thừa hay còn được gọi là Trừ Tịch là nghi thức truyền thống của người Việt trong mỗi dịp Tết đến Xuân về. Đây là lễ cúng để trừ khử những điều xui xẻo, điềm xấu và mang lại may mắn, sự thịnh vượng cho gia đình. Lễ cúng giao thừa thường được tổ chức từ 23 giờ đến 1 giờ sáng, khoảnh khắc chuyển đổi giữa năm cũ và năm mới.
Việc chuẩn bị mâm cúng cũng như việc đọc văn khấn giao thừa đều rất quan trọng. Văn khấn giao thừa là lời cầu nguyện, lời chào đón năm mới, bày tỏ lòng biết ơn đối với tổ tiên đã phù hộ suốt một năm. Đồng thời, lễ cúng giao thừa cũng là dịp để gia đình quây quần, đoàn tụ sau những ngày làm ăn, xa nhà.
1. Văn Khấn Giao Thừa và Văn Khấn Tất Niên Khác Nhau Như Thế Nào?
-
Văn Khấn Ngày 30 Tết: Lễ cúng ngày 30 Tết, còn được gọi là lễ rước ông bà, được tổ chức để xin phép các thần thánh cai quản bốn phương và mời các vị gia tiên về sum họp với con cháu trong 3 ngày Tết. Lễ cúng này thường diễn ra vào trưa từ 9h đến 11h hoặc chiều tối từ 17h đến 19h.
-
Văn Khấn Tất Niên: Văn khấn tất niên là lời ghi nhận việc kết thúc năm cũ và chuẩn bị bước sang năm mới. Đây là dịp để bày tỏ lòng biết ơn đối với tổ tiên đã phù hộ trong suốt một năm và cũng là thời gian để gia đình quây quần, đoàn tụ sau những ngày làm ăn xa nhà. Lễ cúng tất niên thường diễn ra sau 13h chiều và gia chủ có thể chọn ngày phù hợp nhưng cũng nên tránh những ngày xấu.
2. Mẫu Bài Văn Khấn Đêm Giao Thừa
2.1. Văn Khấn Đêm Giao Thừa Trong Nhà
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần)
Nam mô Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật
Nam mô Đông Phương Giáo Chủ Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật
Nam mô Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương
Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, Long Mạch, Táo Quân, chư vị tôn thần
Các cụ tổ tiên nội ngoại chư vị tiên linh
Nay phút giao thừa năm cũ Nhâm Dần với năm Quý Mão.
Chúng con là :…sinh năm: …, hành canh: … tuổi, ngụ tại số nhà …, ấp/khu phố …, xã/phường…, quận/huyện/thành phố …, tỉnh/thành phố …
Phút giao thừa vừa điểm, nay theo vận luật, tống cựu nghênh tân, giờ Tý đầu xuân, đón mừng Nguyên đán, tín chủ chúng con thành tâm, tu biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dường Phật- Thánh, dâng hiến tôn Thần, tiến cúng Tổ tiên, đốt nén tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời: Ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại vương, ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa, Hỷ Thần, Phúc đức chính Thần, ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch Tài Thần, các ngài bản gia Táo phủ Thần quân và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này. Cúi xin giáng lâm trước án, thụ hưởng lễ vật.
Con lại kính mời các cụ tiên linh, Cao tằng Tổ khảo, Cao tằng Tổ tỷ, Bá thúc đệ huynh, Cô di tỷ muội, nội ngoại gia tộc, chư vị hương linh, cúi xin giáng phó linh sàng thụ hưởng lễ vật.
Tín chủ lại kính mời các vị vong linh tiền chủ, hậu chủ, y thảo phụ mộc ở trong đất này, nhân tiết giao thừa, giáng lâm trước án, chiêm ngưỡng tân xuân, thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ, minh niên khang thái, vạn sự cát tường, bốn mùa được bình an, gia đạo hưng long, thịnh vượng.
Tâm thành cầu nguyện, lễ bạc tiến dâng, cúi xin chứng giám.
Nam mô A-di-đà Phật (3 lần, 3 lạy).
Sau khi hết 3 tuần hương thì hóa vàng mã dâng cúng.
Đây là văn khấn trong nhà đêm giao thừa mà các gia chủ cần phải biết.
2.2. Văn Khấn Đêm Giao Thừa Ngoài Trời
Nam mô A-Di-Đà Phật (3 lần)
Kính lạy:
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Đức Đương Lai Hạ Sinh Di Lặc Tôn Phật.
Con kính lạy Đức Bồ-tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu thổ, chư vị tôn thần.
Con kính lạy ngài cựu niên Hành khiển, cựu Hành binh chi thần, cựu Phán quan.
Con kính lạy ngài đương niên Hành khiển, đương niên Hành binh chi thần, đương niên Phán quan.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ hổ, Long mạch, Táo quân, chư vị tôn thần.
Nay là phút giao thừa năm Tân Sửu với năm Nhâm Dần.
Chúng con là: …, sinh năm: …, hành canh: … tuổi, cư ngụ tại số nhà: …, ấp/khu phố: …, xã/phường: …, quận/huyện/ thành phố: …, tỉnh/thành phố: …
Nhân phút thiêng liêng giao thừa vừa tới, năm cũ qua đi, đón mừng năm mới, tam dương khang thái, vạn tượng canh tân.
Nay ngài Thái Tuế tôn thần trên vâng lệnh Ngọc Hoàng Thượng đế, giám sát vạn dân, dưới bảo hộ sinh linh tảo trừ yêu nghiệt. Quan cũ về triều cửa khuyết, lưu phúc, lưu ân. Quan mới xuống thay, thể đức hiếu sinh, ban tài tiếp lộc.
Nhân buổi tân xuân, tín chủ chúng con thành tâm, sửa biện hương hoa phẩm vật, nghi lễ cung trần, dâng lên trước án, cúng dàng Phật, Thánh, dâng hiến Tôn Thần, đốt nén Tâm hương, dốc lòng bái thỉnh.
Chúng con kính mời:
- Ngài Cựu niên đương cai Thái tuế,
- Ngài Tân niên đương cai Thái tuế chí đức tôn thần,
- Ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị đại vương,
- Ngài bản xứ thần linh Thổ địa,
- Ngài Hỷ thần, Phúc đức chính thần,
- Các ngài Ngũ phương, Ngũ thổ, Long mạch, Tài thần,
- Chư vị bản gia Táo quân,
- Và chư vị Thần linh cai quản ở trong xứ này,
cúi xin giáng lâm trước án thụ hưởng lễ vật.
Nguyện cho tín chủ, minh niên kháng thái, vạn sự tốt lành, bốn mùa tám tiết được chữ bình an, gia đạo hưng long thịnh vượng, bách sự hanh thông, ngày ngày được hưởng ơn trời, Phật, chư vị tôn thần.
Chúng con kính cẩn tiến dâng lễ vật, thành tâm cầu nguyện. Cúi xin chín phương trời, mười phương chư Phật cùng chư vị tôn thần chứng giám phù hộ độ trì.
Nam mô A-Di-Đà Phật (3 lần, 3 lạy).
2.3. Bài Văn Khấn Gia Tiên Đêm Giao Thừa
Văn khấn gia tiên ngày 30 Tết đóng vai trò vô cùng quan trọng giúp gia chủ mời ông bà tổ tiên về ăn Tết và chung vui hưởng lộc cùng con cháu. Dưới đây là bài văn khấn gia tiên ngày 30 Tết đầy đủ và chính xác nhất theo “Văn khấn cổ truyền Việt Nam”:
Nam Mô A Di Đà Phật! (3 lần)
Con kính lạy chín phương trời, mười phương chư Phật, chư Phật mười phương.
Con kính lạy Hoàng thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy ngài Kim niên Đương cai Thái Tuế chí đức tôn thần.
Con kính lạy các ngài Bản cảnh Thành hoàng chư vị Đại Vương.
Con kính lạy ngài Bản xứ Thần linh Thổ địa tôn thần.
Con kính lạy các ngài Ngũ phương, Ngũ Thổ, Long mạch, Tài thần, chư vị Tôn thần.
Con kính lạy chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ ………
Hôm nay là ngày 30 tháng Chạp năm …….
Tín chủ (chúng) con là: ………..
Ngụ tại……….
Trước án kính cẩn thưa trình: Đông tàn sắp hết, năm kiệt tháng cùng, xuân tiết gần kề, minh niên sắp tới.
Chúng con cùng toàn thể gia quyến sắm sanh phẩm vật hương hoa, cơm canh thịnh soạn, sửa lễ tất niên, dâng cúng Thiên Địa tôn thần, phụng hiến Tổ tiên, truy niệm chư linh.
Theo như thường lệ tuế trừ cáo tế, cúi xin chư vị tôn thần, liệt vị gia tiên, bản xứ tiền hậu chư vị hương linh giáng lâm án toạ, phủ thùy chứng giám, thụ hưởng lễ vật, phù hộ toàn gia lớn bé trẻ già bình an thịnh vượng, bách sự như ý, vạn trường tốt lành, luôn luôn mạnh khoẻ, gia đình hoà thuận.
Thành tâm bái thỉnh, cúi xin chư vị tôn thần và gia tiên nội ngoại chứng giám phù hộ độ trì.
Nam Mô A di đà Phật (3 lần, 3 lạy).
2.4. Bài Văn Khấn Giao Thừa Cúng Thần Tài
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương.
Kính lạy ngài Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn thần.Con kính lạy ngày Đông Trù Tư mệnh Táo phủ Thần quân.
Con kính lạy Thần tài vị tiền. Con kính lạy các ngài Thần linh, Thổ địa cai quản trong xứ này.
Tín chủ con là:………………..
Ngụ tại:……………….
Hôm nay là đêm giao thừa 30 tháng Chạp, cũng là ngày mồng 1 tháng Giêng năm……….., nhằm ngày Tết Nguyên Đán đầu xuân, giải trừ gió đông lạnh lẽo, hung nghiệt tiêu tan, đón mừng Nguyên Đán xuân thiên, mưa móc thấm nhuần, muôn vật tưng bừng đổi mới. Nơi nơi lễ tiết, chốn chốn tường trình.
Nhân ngày năm mới, tín chủ con sắm sửa hương hoa, cơm canh lễ vật bày ra trước án, dâng cúng Thần Tài, cúi xin đức tôn thần, giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật. Nguyện cho gia chủ chúng con mọi người sức khỏe dồi dào, an khang thịnh vượng. Mong ơn Đương cảnh Thành hoàng, đội đức Tôn thần bản xứ phù hộ độ trì cho gia chủ năm tới tấn tài tấn lộc, gặp nhiều may mắn, tai qua nạn khỏi. Đầu năm chí giữa, nửa năm chí cuối, sự nghiệp hanh thông, sở cầu như ý, sở nguyện lòng tâm.
Chúng con lễ bạc tâm thành, trước án kính lễ, cúi xin chứng giám, phù hộ độ trì.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
2.5. Bài Văn Khấn Giao Thừa Cúng Thổ Công
Nam mô A Di Đà Phật (Ba lần)
Kính lạy:
Con kính lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương.
Kính lạy ngài Hoàng Thiên Hậu Thổ chư vị Tôn Thần.
Con kính lạy ngài Đông Phương Giáo Chủ Dược Sư Lưu Ly Quang Vương Phật.
Con kính lạy ngài Đức Bồ Tát Quán Thế Âm cứu nạn cứu khổ chúng sinh.
Con kính lạy ngài chư gia Cao Tằng Tổ Khảo, Cao Tằng Tổ Tỷ, Tiên linh nội ngoại họ ………
Nay là giờ phút giao thừa năm Quý Mão 2023
Ch