Rằm tháng Giêng là ngày Rằm đầu tiên của một năm. Đêm Rằm đầu tiên của năm âm lịch còn được gọi là Tết Nguyên tiêu hoặc Tết Thượng nguyên. Người xưa có quan niệm “cùng cả năm không bằng ngày Rằm tháng Giêng”. Trong ngày này, người dân thường đi chùa cầu an, cầu may hoặc dẫn sao để “giải hạn” và các gia đình cùng làm mâm cúng tụ tiên. Với bàn thờ gia tiên đông mâm lễ mừng cúng và bàn thờ Phật thì cùng lễ chay.
Cùng Rằm tháng Giêng vào ngày nào?
Rằm tháng Giêng năm Quý Mão 2023 rơi vào Chủ nhật ngày 5 tháng 2 Dương lịch. Lễ cùng Rằm tháng Giêng thường được thực hiện vào giờ Ngọ (11h đến 12h59) ngày chính Rằm (15 tháng Giêng Âm lịch). Tuy nhiên, tùy vào điều kiện thực tế từ mỗi gia đình có thể sắp xếp cùng trước Rằm, từ ngày 13 hoặc 14 Âm lịch.
Rằm tháng Giêng năm nay vào cuối tuần, bởi vậy các gia đình có thể cùng vào thứ Bảy hoặc Chủ nhật để cả nhà có thể quây quần, sum vầy bên mâm cỗ. Ngoài ra, thời gian này cũng giúp mọi người có nhiều thời gian để chuẩn bị mâm cỗ cùng Rằm hơn.
Mâm cỗ cùng Rằm tháng Giêng gồm những gì?
Mâm cỗ cùng Rằm tháng Giêng tùy thuộc vào điều kiện của mỗi gia đình, có to làm to, có nhỏ làm nhỏ, không cầu nệ, nhẫn có các món cỗ bản là được. Tuy nhiên, mâm cỗ cần được chuẩn bị tâm tư tốt, sạch sẽ và thêm ngon đến chừng tỏ lòng thành.
Mâm cỗ mừng dùng cùng Gia tiên, còn mâm cỗ chay dùng để dâng Phật.
Mâm cỗ mừng cùng Gia tiên gồm những gì?
- Thịt gà, xôi gấc/bánh chưng: Mâm cỗ cùng nào cũng không thể thiếu được gà. Gà là lễ vật cơ bản trong mâm cỗ cùng, bởi vậy, mâm cùng Rằm tháng Giêng không thể thiếu được gà luộc nguyên con. Nhiều gia đình cũng chọn gà luộc chất địa, tuy nhiên cùng gà luộc nguyên con ngâm bông hồng sẽ đẹp hơn. Ngoài ra, mâm cỗ không thể thiếu được xôi gấc đỏ cho may mắn, có thể tạo hình hoa hoặc đẻm theo hình trái tim, hình tròn. Vừa đón Tết Nguyên đán xong, nhiều nhà vẫn cùng cả bánh chưng, đậu khấu không sao cả.
-
Giò chả, canh măng, chim cút hầm…: Mâm cỗ cùng Rằm tháng Giêng nên có một đĩa đất khoanh giò thái tạo hình cho đẹp hoặc để nguyên cố, bát canh măng hoặc canh xương mục. Nhiều gia đình bày cả chim cút hầm thảo mộc theo ý thích. Các món canh này được gia chủ nấu theo điều kiện và sở thích.
-
Rau củ xào hoặc luộc: Ngoài gà luộc, canh măng, canh miến, giò chả thì nên có một đĩa rau củ xào nhạt cẩm hoặc luộc.
-
Các món cuốn hoặc nem rán: Nem rán dùng như là món “quốc dân” không thể thiếu trong nhiều mâm cỗ cùng, dù là cùng ngày Tết Nguyên đán giao thừa hay cùng ngày Rằm tháng Giêng bởi nó không chỉ lên mâm đẹp mà hương vị ngon, ăn không ngán.
-
Hoa quả, đèn nến, trầu cau, chè thuốc: Ngoài những lễ vật trên thì mâm cùng cần có hoa tươi, quả ngọt, đèn nến, trầu cau, chè thuốc để bày cho đẹp. Nhiều nhà không bày thuốc và chè khô. Còn đèn nến và hoa quả thì không chỉ mâm cùng mà cùng chay dùng cũng phải có.
Mâm cùng Rằm tháng Giêng đồng Phật gồm những gì?
Đối với mâm cùng Phật dù ngày Rằm hay mùng 1 cũng tuyệt đối không cùng đó món. Mâm cùng Phật nhẹ nhàng và không cần khẩu phục tập complex, chỉ cần hoa thêm, trái ngọt tượng trưng cho sự thanh thản, an nhiên.
Mâm cùng Phật trong ngày Rằm tháng Giêng chủ yếu là các món xôi chè, rau xào chay, đậu phộng, canh rau củ quả. Nhiều nhà không cùng cưỡi rau củ mà chỉ bày hoa quả và các loại bánh bao chay như bánh bao hình đồ tiên, hoa cúc, hoa đào… Lễ vật đồng Phật cũng cần đến nến hương, hương hoa đỗ đẻ, hương đèn, trà, thức.
Mâm cùng mừng hay mâm cùng chay dù to hay nhỏ cũng đều đã chuẩn bị bằng tâm thành, bày biện gọn gàng, sạch sẽ, nhỏ thể là đã chu đáo đến từ lòng thành kính với Gia tiên và Phật, cùng như cầu mong năm mới suôn sẻ, may mắn.
Câu hỏi thường gặp
- Ngày nào là Rằm tháng Giêng năm nay?
- Mâm cỗ cùng Rằm tháng Giêng gồm những gì?
- Mâm cỗ cùng Rằm tháng Giêng có những lễ vật nào?
- Mâm cỗ cùng Rằm tháng Giêng chay và mừng có gì khác nhau?
Kết luận
Rằm tháng Giêng là một ngày quan trọng trong năm, đánh dấu sự khởi đầu cho một năm mới. Mâm cỗ cùng Rằm tháng Giêng là một nét văn hóa truyền thống của người Việt, mang ý nghĩa tôn vinh gia tiên và tín ngưỡng Phật giáo. Chuẩn bị mâm cỗ cẩn thận, đầy đủ và sạch sẽ là cách thể hiện sự kính trọng và lòng thành của mỗi gia đình. Hy vọng năm mới sẽ đem đến nhiều niềm vui, may mắn cho mọi người.
Source: mvatoi.com.vn
