Một trong những nét đẹp trong văn hóa và tín ngưỡng của người Việt bao đời nay chính là lễ cúng đầy tháng cho bé. Lễ này, sinh ra một đứa trẻ khỏe mạnh là may mắn lớn của cả gia đình. Lễ cúng này mang ý nghĩa cầu mong cho em bé dưỡc khỏe mạnh, hay nhanh chóng lớn. Để biết những điều cần chuẩn bị cho nghi lễ này, hãy theo dõi bài viết dưới đây của Earthmama nhé!
1. Cách tính ngày cúng đầy tháng cho bé
Cùng giống như nhiều nghi lễ tâm linh khác, lễ cúng khi bé trong 1 tháng sẽ được tính theo lịch âm. Ngoài ra, ở một số nơi sẽ có quan niệm tính cúng đầy tháng dựa vào giới tính của bé theo nguyên tắc “nam trưởng 2, nữ sớt 1”. Đối với cúng đầy tháng bé trai, ngày cúng thường được tính lui lại so với ngày sinh hơn 2 ngày (tính theo âm lịch). Còn với bé gái, ngày cúng lại được tính lùi trước 1 ngày.
Chẳng hạn như bé gái sinh vào ngày 15 tháng 5 âm lịch thì ngày cúng sẽ là 14 tháng 6 âm lịch. Đối với bé trai sinh ngày 15/5 thì ngày cúng lại là 17/6.
Quan niệm này được phổ biến trong dân gian từ lâu với ý nghĩa:
- Con trai phải đi trước, đi tốt đầu đời, năng nổ và rèn giữa thì mới thành công.
- Con gái phải khiêm tốn, đền đáp gia đình yên ấm và giữ lửa cho hạnh phúc gia đình.
2. Cần chuẩn bị những gì cho ngày cúng đầy tháng?
2.1. Lễ vật
Món mỳ:
- 12 chén xôi nhỏ và 1 đĩa xôi lớn
- 12 chén cháo nhỏ và 1 tô lớn
- 1 đĩa thịt heo hoặc thịt chân giò
- 12 đĩa bánh hỏi (hoặc 12 quả trứng vịt)
- 1 con gà luộc cheo cánh, ngâm hoa hồng
Món ngọt trong mâm cúng đầy tháng bao gồm:
- 12 chén chè nhỏ và 1 chén lớn hơn
- 12 ly rượu và 1 bình rượu lớn
- 12 chén nước lọc
- 12 đĩa bánh kẹo
- 1 mâm ngọt quả (5 loại quả khác nhau)
- Trà
2.2. Sắp xếp mâm cúng
Việc bày trí mâm cúng đầy tháng bé gái hay bé trai đều rất quan trọng, thể hiện sự thành kính đối với thần linh, tổ tiên và sự chân thành của con cháu. Vì vậy, mẹ cần lưu ý sắp xếp mâm cúng theo những quy tắc sau:
Chuẩn bị sẵn lượng lễ vật gồm 2 bàn:
- Một chiếc bàn nhỏ, đặt trước bàn thờ, dùng để cúng Ông.
- Một chiếc bàn lớn, kê phía sau, cao khoảng 10 cm: dùng để bày mâm cúng 12 Bà Mụ.
Các món ăn cúng cần được bày trí ngay trên đĩa. Thông thường, người ta để gạo nếp, chè và cháo ở hai bên khay và sắp gà luộc ở giữa. Ngoài ra, vị trí đặt mâm cúng và lễ hoa cúng cũng rất quan trọng. Ông bà ta vẫn quan niệm rằng “Ông bình Tây quả”, tức là lễ bàn đất ở phía đông, hoa quả và lễ vật đất ở phía tây.
2.3 Chuẩn bị bài khấn và văn cúng
Một phần quan trọng nữa trong cách cúng đầy tháng cho bé là chuẩn bị nội dung bài khấn và văn cúng để thể hiện sự thành kính đối với cõi tâm linh. Khi gia đình làm lễ cúng cho con, bà nội hoặc ông bà sẽ đọc bài khấn này vào giờ hoàng đạo trong ngày. Mẹ có thể tham khảo bài văn cúng nhỏ sau:
3. Chọn giờ tiến hành lễ cúng đầy tháng
Cách tính giờ tiến hành lễ cúng dựa trên cung hoàng đạo và tam hợp từ hành xung. Cách tính có thể như sau: Tam hợp từ hành xung bao gồm 12 con giáp được chia thành 4 nhóm, mỗi nhóm gồm có 3 con giáp liên quan tới nhau được gọi là tam hợp.
Ví dụ: Con bạn sinh ngày 3/5/2021 (lịch dương), thì tương đương với ngày 22 tháng 3 năm Tân Mùi (âm lịch). Tuổi Sửu có tam hợp là Sửu – Tỵ – Dậu và từ hành xung là Sửu – Thìn – Mùi – Tuất. Vậy lễ cúng đầy tháng tốt nhất nên tổ chức vào giờ Sửu – Tỵ – Dậu và giờ từ hành xung Sửu – Thìn – Mùi – Tuất.
4. Mâm cúng đầy tháng cần có gì?
4.1. Mâm cúng 12 Bà Mụ
Lễ vật cúng 12 bà mụ cần được chuẩn bị chú đáo
