Lễ cúng đầy tháng là một nghi lễ quan trọng và mang ý nghĩa đặc biệt với trẻ nhỏ. Trong lễ cúng này, có nhiều bước thực hiện, trong đó việc trình bày bài văn khấn cúng để giới thiệu bé với tổ tiên và gia đình là quan trọng. Đồng thời, đây cũng là cơ hội để chúc bé có cuộc sống bình an và may mắn. Vậy thì nội dung của bài cúng đầy tháng cho bé gái là gì? Cách tổ chức lễ cúng như thế nào để đúng theo phong tục Việt? Chúng ta hãy cùng tìm hiểu chi tiết ngay dưới đây!
1. Lễ cúng đầy tháng là gì?
Lễ cúng đầy tháng từ lâu đã được xem là một nghi lễ quan trọng và có ý nghĩa đặc biệt đối với mỗi đứa trẻ, bất kể là bé trai hay bé gái. Mục đích của việc tổ chức lễ cúng này là để thông báo đến gia đình và hàng xóm về sự xuất hiện của thành viên mới. Đồng thời, lễ cúng cũng là cách để bày tỏ lòng biết ơn đối với 12 bà Mụ, 1 bà Chúa, và 3 Đức Ông đã có công cho bé được sinh ra và phát triển khỏe mạnh. Lễ cúng đầy tháng cũng đánh dấu sự kết thúc giai đoạn cữ của cả mẹ và bé.
Hình ảnh minh họa: Lễ cúng đầu tháng là nghi thức vô cùng quan trọng cho bé
Ngoài ra, thông qua lễ cúng đầy tháng, gia đình cũng muốn cầu chúc cho bé biết lớn lên ngoan ngoãn, khỏe mạnh và không bị bất kỳ bệnh tật nào. Gia đình cũng mong muốn bé có cuộc sống bình an, vui vẻ và hạnh phúc. Thông qua lễ cúng, mẹ và bé cũng đánh dấu việc kết thúc giai đoạn ở cữ.
Tùy theo phong tục và vùng miền, lễ cúng đầy tháng cho bé có thể được tổ chức với quy mô và cách thức khác nhau. Tuy nhiên, bất kể tổ chức như thế nào, trong mỗi lễ cúng đều cần phải có bài cúng đầy tháng cho bé gái hoặc bé trai.
2. Lễ cúng đầy tháng cho bé gái được tổ chức khi nào?
Nhiều người thường nghĩ rằng lễ cúng đầy tháng cho bé gái sẽ diễn ra vào ngày thứ 30, tính từ ngày bé được sinh ra. Tuy nhiên, theo quan niệm dân gian, ngày tổ chức lễ cúng cho bé trai sẽ sớm hơn 1 ngày so với bé gái. Vì vậy, lễ cúng đầy tháng cho bé gái sẽ diễn ra sớm hơn 2 ngày so với ngày đủ tháng, và chọn ngày để tổ chức theo lịch Âm.
Hình ảnh minh họa: Cách cúng đầy tháng cho bé gái
Ví dụ: Nếu bé gái sinh vào ngày 20/03 Âm lịch, lễ cúng đầy tháng của bé sẽ được tổ chức vào ngày 18/04 Âm lịch trong cùng năm. Còn nếu bé là bé trai, lễ cúng sẽ được tổ chức vào ngày 19/04 Âm lịch trong cùng năm.
Gia đình có thể tổ chức lễ cúng đầy tháng cho bé vào buổi sáng sớm hoặc buổi tối.
3. Nội dung của bài cúng đầy tháng cho bé gái
Khi tổ chức lễ cúng, gia đình cần phải đọc bài cúng đầy tháng cho bé gái. Đây là một phần trong văn hóa tâm linh của người Việt. Dưới đây là nội dung chi tiết của bài văn khấn cúng:
"Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô Đại Bi Quan Thế Âm Bồ tát!
Chúng con kính lạy Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên chúa
Chúng con kính lạy Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa
Chúng con kính lạy Đệ tam Thiên Mụ đại tiên chúa
Chúng con kính lạy Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương
Hôm nay, là ngày ….. tháng ….. năm …… là ngày lành tháng tốt
Vợ chồng chúng con gồm có …………………………………… sinh được con (trai, gái) đặt tên là …………………………
Chúng con đang ngụ tại ……………………………………………………………………………………………………..
Hôm nay, nhân ngày đầy tháng cho bé chúng con thành tâm sắm sửa biện hương hoa lễ vật và các thứ cúng dâng bày lên trước án, trước bàn toạ các chư vị Tôn thần kính cẩn chúng con tấu trình:
Nhờ ơn thập phương chư Phật, chư vị Thánh hiền, chư vị Tiên Bà, các đấng Thần linh, Thổ công địa mạch, Thổ địa chính thần, Tiên tổ nội ngoại, cho con sinh ra cháu, tên ………………………….. sinh ngày ………………… được mẹ tròn, con vuông.
Chúng con thành tâm cúi xin chư vị tiên Bà, chư vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật, các ngài phù hộ độ trì, các ngài vuốt ve che chở cho cháu được ăn ngon, ngủ yên, hay ăn chóng lớn, vô bệnh vô tật, vô ương, vô hạn, vô ách, phù hộ cho cháu bé được tươi đẹp, thông minh, sáng láng, thân mệnh bình yên, cường tráng, kiếp kiếp được hưởng vinh hoa phú quý.
Gia đình con được phúc thọ an khang, nhân lành nảy nở, nghiệp dữ tiêu tan, bốn mùa không hạn ách nghĩ lo.
Xin thành tâm đỉnh lễ, cúi xin được chứng giám lòng thành.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!"Ở miền Nam, sau khi hoàn thành nghi thức cúng đầy tháng cho bé gái, các gia đình thường tiến hành một nghi thức khác gọi là nghi thức khai hoa hoặc “bắt miếng”. Đầu tiên, gia đình đặt bé ngay giữa bàn. Sau đó, chủ lễ sẽ rót trà và thắp hương để xin phép cho việc khai hoa. Sau khi hoàn thành lễ khai hoa, người ta thường thực hiện câu chúc và thả hoa lên miệng bé trong khi quơ qua:
“Mở miệng ra cho có bông, có hoa,
Mở miệng ra cho kẻ thương, người nhớ,
Mở miệng ra cho có bạc, có tiền,
Mở miệng ra cho xóm giềng quý mến…”.
Ở miền Bắc, sau khi hoàn thành lễ cúng đầy tháng cho bé, cha hoặc mẹ sẽ ôm bé và chắp tay bé lại, đứng trước bàn thờ để tạ lễ. Sau đó, họ sẽ mang vàng mã và váy áo đi hóa. Còn rượu, sẽ được vẩy xung quanh khi đang hóa. Các đồ cúng như tôm, cua, ốc sẽ được mang ra ao, hồ, sông, suối để phóng sinh. Chỉ có đồ chơi được giữ lại để bé chơi và cầu phúc.
4. Các lễ vật cúng đầy tháng cho bé gái gồm những gì?
Ngoài việc biết nội dung của bài cúng đầy tháng cho bé gái, các bậc phụ huynh cần biết cần chuẩn bị những lễ vật gì và cách chuẩn bị như thế nào để tổ chức một lễ cúng đầy tháng đầy đủ.
4.1. Lễ vật cúng cơ bản
Mỗi vùng miền và gia đình có thể có những lễ vật cúng đầy tháng cho bé gái khác nhau, tuy nhiên, dưới đây là những lễ vật cơ bản cần phải có:
- 12 chén chè nhỏ và 3 tô chè lớn.
- 13 đĩa xôi nhỏ và 3 đĩa xôi lớn (xôi gấc hoặc xôi vò)
- 1 con gà luộc.
- Cháo, bánh hỏi.
- Bộ tam sên (thịt heo luộc, trứng luộc và tôm/cua luộc).
- 13 miếng trầu cánh phượng.
- 13 đôi hài.
- 13 bộ váy áo đẹp.
- 13 nén vàng.
Hình ảnh minh họa: Mâm cúng đầy tháng cho bé gái
Lưu ý: Đĩa xôi, miếng trầu, đôi hài, và váy áo phải được chuẩn bị giống nhau.
4.2. Lễ vật cúng năm bà Mụ cho bé gái
Theo quan niệm dân gian, bé được sinh ra nhờ đức công của 12 bà Mụ đã tạo dáng và chăm sóc. Mỗi bà Mụ có nhiệm vụ riêng của mình. Vì vậy, trong lễ cúng đầy tháng, gia đình cần phải sắp xếp lễ vật đầy đủ và chính xác để cúng 12 bà Mụ, nhằm cảm tạ đức công đã đưa bé đến với gia đình. Các lễ vật trong mâm cúng gồm:
- Cua, ốc, tôm (13 con, trong đó có 12 con cùng kích thước và 1 con kích thước lớn).
- Bánh kẹo (chia làm 13 phần, trong đó 12 phần bằng nhau và 1 phần lớn hơn).
- Phẩm oản (chia làm 13 phần, trong đó 12 phần bằng nhau và 1 phần lớn hơn).
- Trầu cau cánh phượng (12 miếng nhỏ, 1 miếng lớn), cau bổ tư và 1 quả cau nguyên quả.
- Đồ vàng mã (đôi hài, nén vàng, và váy áo đều màu xanh).
- Đồ hàng mã (đồ cho cho bé bằng sành sứ hoặc nhựa).
- Hương, lọ hoa nhiều màu, tiền vàng, nước trắng.
4.3. Lễ vật cúng Đức Ông và 3 Đức thầy
Ngoài lễ vật cúng các bà Mụ, gia đình cần phải chuẩn bị cả lễ vật để cúng Đức Ông và 3 Đức thầy – những vị thần linh có vai trò truyền dạy nghề nghiệp. Cụ thể, lễ vật gồm:
- 1 con gà luộc chéo cánh.
- 3 đĩa xôi lớn.
- 1 tô cháo lớn.
- 1 tô chè lớn.
- 1 miếng thịt quay.
- Mỗi đĩa trái cây ngũ quả.
- Trầu cau, rượu, váy và đồ vàng (giấy tiền).
- Bình hoa, trà, hương, đèn, nước, muối, gạo, miễn và đôi đũa hoa.
5. Cách sắp xếp bàn cúng Mụ
Tất cả lễ vật đều được sắp xếp trên 2 bàn. Bàn nhỏ ở phía trên được dùng để bày các lễ vật cúng Đức Ông. Bàn lớn ở phía sau dùng để bày các lễ vật cúng các bà Mụ. Hai bàn này cách nhau khoảng 10cm.
Hình ảnh minh họa: Sắp xếp mâm cúng đầy tháng cho bé gái
Công việc sắp xếp mâm cúng cần tuân thủ nguyên tắc Đông bình Tây quả. Điều này có nghĩa là bình hoa sẽ được đặt ở phía Đông, trong khi lễ vật được đặt ở phía Tây. Các lễ vật cần được bày đầy đủ và cân đối.
6. Quy trình cúng đầy tháng cho bé gái
Quy trình cúng đầy tháng cho bé gái khá đơn giản và thực hiện theo các bước sau:
- Chuẩn bị sẵn lễ vật cúng và sắp xếp mâm cúng theo hướng dẫn ở trên.
- Đốt nến và tiến hành khấn vái cúng bà Mụ.
- Đọc nội dung bài cúng đầy tháng.
- Sau khi đọc xong, nguyện cầu những điều tốt lành và chúc phúc cho bé.
- Mẹ bế bé ra thắp nhang và khấn vái.
- Ông hoặc bố sẽ đặt tên cho bé.
- Sau khi đặt tên, lấy 2 đồng xu có lỗ giữa (tiền âm dương) gieo lên đĩa. Nếu ra 1 đồng âm và 1 đồng dương (1 đồng úp, 1 đồng ngửa), có thể lấy tên đó cho bé. Nếu 2 đồng xu ra 2 mặt giống nhau, tức là tổ tiên không đồng ý cho lấy tên đó. Cần phải thực hiện gieo lại 3 lần nữa. Nếu kết quả vẫn không ra 1 đồng âm và 1 đồng dương, phải đặt tên khác cho bé.
- Tiếp theo, đốt quần áo, tiền vàng cúng các bà Mụ.
- Bánh kẹo và trái cây sau đó sẽ được chia cho trẻ em trong gia đình.
Hình ảnh minh họa: Quy trình cúng đầy tháng cho bé gái
Trên đây là nội dung của bài cúng đầy tháng cho bé gái. Bên cạnh đó, chúng tôi đã chia sẻ cả lễ vật cần chuẩn bị. Hãy chuẩn bị kỹ càng để tổ chức một lễ cúng đầy đủ và mang lại điều tốt lành cho bé.
