Chuẩn Bị Mâm Cúng Ông Táo về Trời
Ngày 23 tháng chạp, trong truyền thống của người Việt, mâm cúng ông Táo về trời được chuẩn bị kỹ lưỡng. Để chuẩn bị mâm cúng ông Táo, có hai giai đoạn là ban ngày và ban đêm.
Giai Đoạn Ban Ngày
Theo tài liệu, không thể thiếu cá chép vàng trong mâm cúng ông Táo ngày 23 tháng chạp. Người ta cho rằng cá chép vàng từng sống ở thiên đình, nhưng do phạm lỗi nên bị đày xuống trần gian để tu hành.
Vào ngày 23 tháng chạp hàng năm, cá chép hóa rồng đưa ông Táo về trời và báo cáo với Ngọc Hoàng về những việc xảy ra trên trần gian. Thường có 3 con cá chép nhỏ được chuẩn bị trong mâm cúng, đặt trong chậu nước. Tuy nhiên, ngày nay nhiều gia đình cũng sử dụng cá chép giấy hoặc mua nhiều cá hơn để phóng sinh đúng ngày này.
Giai Đoạn Ban Đêm
Theo TS Dương Hoàng Lộc, Giám đốc Trung tâm Nghiên cứu Tôn giáo – đạo đức, Trường ĐH KHXH&NV (ĐHQG TP.HCM), mâm cúng ông Táo thường bao gồm các món ăn truyền thống như gà luộc, xôi gấc, chân giò, rượu, trầu cau, vàng mã và con cá chép sống trong chậu nước.
Ngoài các món truyền thống, có những gia đình bổ sung thêm đĩa gạo, đĩa muối, canh mọc, món xào, chè, hoa quả, ấm trà, trầu, nem rán, canh măng… Đối với những gia đình bận rộn không có nhiều thời gian chuẩn bị, cũng có thể sử dụng mâm cúng đã được chuẩn bị sẵn.
Mâm cúng ông Táo phải được đặt trong bếp. Nhà có thể đặt mâm cúng trên bàn thờ và thêm mâm khác ngay trong bếp.
Cách Thực Hiện Lễ Cúng Ông Táo
Nhiều gia đình chuẩn bị 3 chiếc mũ trong lễ cúng ông Táo (2 ông và 1 bà). Mũ của 2 ông có hai cánh chuồn, còn mũ của ông Táo bà không có cánh chuồn. Các mũ thường được làm sặc sỡ. Tuy nhiên, cũng có những nơi đơn giản bằng cách sử dụng tượng trưng 1 chiếc mũ cùng áo và đôi hia.
Lễ cúng ông Táo thường được thực hiện trước 12 giờ ngày 23 tháng chạp. Tuy nhiên, do bận rộn, nhiều gia đình chuẩn bị từ đêm 22 tháng chạp và có nhà chọn thời điểm đúng 0 giờ ngày 23 và sử dụng cá chép giấy.
Bài Khấn Ông Táo về Trời
Theo tác giả Nguyễn Phương, sau khi bày lễ và thắp hương, bài khấn đưa ông Táo về trời như sau:
Nam mô a di đà Phật! (3 lần)
Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
Con kính lạy Ngài Đông Trù Tư Mệnh Táo phủ Thần quân.
Hôm nay ngày… tháng… năm… số nhà… đệ tử họ tên…
Lòng thành khấn nguyện sắm lễ đầy đủ lễ vật cúng tiễn Táo quân, cầu xin tam vị Táo quân, Táo phủ Thần quân, nội gia viên trạch, ngoại gia viên trạch, kim vì tín chủ, đệ tử họ tên… (vợ chồng)
Vái cùng chủ vị long thần, ngũ phương cai quản ngôi gia số nhà… độ cho đệ tử năm cũ… đã hết, năm mới… sắp bước qua, cung tiễn ngày về tâu qua Ngọc Đế, năm cũ đã qua, năm mới bước vào, cho con vô sự, mọi điều may mắn, thuận lợi bình an, làm ăn phát đạt, sức khỏe nhẹ nhàng, tiêu trừ bệnh tật, thân tâm an lạc. Cầu nguyện gia đình an vui khỏe mạnh, cuối năm giao thừa, thỉnh rước ngài về ngự trong gia trạch, bảo hộ độ trì một năm an lạc.
Nam mô a di đà Phật (3 lần).Sau khi hoàn tất lễ cúng, rót rượu và thắp hương, những đồ vàng mã được đốt, cùng với bài vị cũ. Mâm cúng cá chép sống thì sau khi thắp hương, cá sẽ được mang ra sông, ao gần nhà để thả. Việc thả cá không chỉ đưa ông Táo về trời, mà còn mang ý nghĩa làm việc thiện, phóng sinh ngày cuối năm.
Hãy tham khảo M & Tôi để biết thêm thông tin về mâm cúng ông Táo và các sản phẩm liên quan.
Làm ơn nhớ rằng, việc chuẩn bị mâm cúng ông Táo không chỉ là để tỏ lòng thành kính mà còn giữ gìn các phong tục truyền thống của dân tộc.
