Nấc cụt là một hiện tượng có thể tự khỏi. Tuy nhiên, khi bạn gặp nấc cụt liên tục, bạn có thể thắc mắc liệu có nguy hiểm không, nguyên nhân ra sao và làm thế nào để khắc phục. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về tình trạng này.
Nguyên nhân gây nấc cụt
Nấc cụt có thể có nhiều nguyên nhân, bao gồm:
Bệnh lý tiêu hóa – gan mật
Phần lớn trường hợp nấc cụt xảy ra do các bệnh liên quan đến hệ tiêu hóa như trào ngược dạ dày – thực quản, viêm thực quản cấp hoặc mạn tính, viêm dạ dày – tá tràng, viêm loét dạ dày – tá tràng, loét môn vị, loét tiền môn vị, loét bờ cong, loét tâm vị hoặc ung thư dạ dày. Nấc cụt cũng có thể do bệnh về đường dẫn mật như viêm đường dẫn mật, viêm tụy hoặc ung thư tụy gây kích thích thần kinh hoành hoặc dây thần kinh phế vị.
Hầu hết các bệnh thuộc dạ dày – tá tràng có thể gây nấc do thần kinh hoành bị kích thích
Bị stress, tổn thương hệ thần kinh
Người có thể bị nấc cụt trong một số trường hợp như bị stress, ảnh hưởng tâm lý, tổn thương hệ thần kinh trung ương như viêm não hoặc chấn thương sọ não.
Nấc cụt sau phẫu thuật
Một số người sau khi phẫu thuật ổ bụng như phẫu thuật gan mật, tụy tạng, dạ dày – tá tràng có thể gặp nấc cụt.
Sử dụng hóa chất độc hoặc dược phẩm
Trong một số trường hợp, sử dụng một số dược phẩm hoặc hóa chất độc như thuốc an thần gây ngủ benzodiazepin, thuốc thuộc nhóm corticosteroid hoặc một số loại thuốc điều trị bệnh Parkinson cũng có thể gây nấc cụt.
Sử dụng thuốc
Một số thuốc kháng sinh có thể gây nấc như fluoroquinolon hoặc macrolid.
Điều trị ung thư
Bệnh nhân trong một số trường hợp cũng có thể gặp nấc do điều trị ung thư. Trong trường hợp này, bác sĩ sẽ chỉ định bệnh nhân sử dụng một số thuốc nhằm điều trị tình trạng nấc.
Phân loại tình trạng nấc
Nấc cụt được chia thành hai dạng là nấc cấp tính và nấc mạn tính. Nấc cấp tính thông thường chỉ kéo dài trong một thời gian ngắn ở tần số thấp, trong khi nấc mạn tính kéo dài nhiều ngày, thậm chí cả tháng, gây khó chịu, lo lắng, mất ngủ, mệt mỏi và sụt cân.
Nấc cụt liên tục gây nhiều biến chứng
Nấc cụt liên tục nhiều lần trong ngày có thể ảnh hưởng đến sinh hoạt bình thường của người bệnh và có thể gây hại cho sức khỏe. Nếu không được điều trị kịp thời, nấc cụt kéo dài có thể gây ra một số biến chứng như rối loạn giấc ngủ, mệt mỏi, căng thẳng, suy dinh dưỡng, mất nước và mất cân bằng điện giải, giảm cân, và có thể gây ra các vấn đề sau phẫu thuật như việc lành vết thương, chảy máu hoặc nhiễm trùng. Nấc cụt cũng có thể gây trào ngược dạ dày – thực quản và rối loạn nhịp tim.
Nấc cụt liên tục gây khó chịu, thậm chí có hại cho sức khỏe của người bệnh
Triệu chứng nấc cụt khi nào thì nguy hiểm?
Thông thường, phần lớn các trường hợp nấc cụt sẽ tự khỏi trong một thời gian ngắn và không cần điều trị. Tuy nhiên, nếu bạn bị nấc cụt liên tục hơn 48 giờ hoặc cơn nấc gây bất tiện nhiều trong khi ăn uống và sinh hoạt hàng ngày, bạn nên đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị nấc cụt phù hợp.
Ngoài ra, nếu bạn gặp nấc cụt cùng lúc với các triệu chứng tiêu hóa như đau bụng, khó thở, buồn nôn, nôn ói, sốt cao, ho ra máu hoặc tắc nghẽn đường thở, bạn cần được cấp cứu ngay lập tức. Bạn cũng nên đi khám ngay nếu gặp tình trạng nấc cụt kèm theo các dấu hiệu thần kinh như suy nhược, nhức đầu, tê và mất thăng bằng để điều trị sớm.
Điều trị nấc cụt như thế nào?
Nếu tìm được nguyên nhân gây nấc cụt kéo dài, việc điều trị sẽ dễ dàng và nhanh chóng. Tuy nhiên, khi không xác định được nguyên nhân, việc điều trị sẽ gặp nhiều khó khăn.
Ví dụ, nếu nấc cụt do các bệnh thuộc đường tiêu hóa, nhất là bệnh thuộc thực quản và dạ dày – tá tràng gây kích thích cơ hoành nhiều nhất, bạn cần điều trị dứt điểm các bệnh lý này. Trong trường hợp không tìm được nguyên nhân, cần điều trị triệu chứng nấc.
Khi mới bị nấc lần đầu, bạn có thể áp dụng một số cách hết nấc cụt nhanh chóng đơn giản như bịt mũi và nín thở hoặc uống một cốc nước lạnh từ từ từng ngụm. Cách khác để trị nấc là áp dụng biện pháp tâm lý như tập trung vào một vấn đề lý thú như xem bóng đá, đấm bốc, bóng chuyền. Điều trị nấc cụt cũng có thể được thực hiện bằng cách châm huyệt theo Đông y.
Thuốc trị nấc cụt Tây y cũng có nhưng cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ do có thể gây tác dụng phụ và tương tác với thuốc khác.
Khi đã thử mọi biện pháp nhưng không đạt kết quả và tình trạng nấc ngày càng nặng, gây mệt mỏi và ảnh hưởng đến sức khỏe, phẫu thuật cắt dây thần kinh hoành sẽ là biện pháp cuối cùng.
Tóm lại, nếu bạn bị nấc cụt liên tục, bạn không nên chủ quan. Nếu gặp triệu chứng nấc không bình thường kèm theo một số triệu chứng khác như đã đề cập, bạn cần đến bệnh viện để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Kết luận
Nấc cụt là một hiện tượng có thể tự khỏi, nhưng khi nấc cụt liên tục, nguyên nhân vẫn cần được xác định để điều trị phù hợp. Nếu bạn gặp các triệu chứng không bình thường hoặc triệu chứng nấc kéo dài, bạn nên đến bệnh viện để được tư vấn và điều trị sớm. Hãy chăm sóc sức khỏe của bản thân và tìm hiểu thêm về cách khắc phục nấc cụt.
