Hôn nhân và lễ cưới luôn là những sự kiện quan trọng trong đời mỗi người. Khi hai gia đình quyết định cho đôi trẻ kết hôn, lễ cưới không chỉ đơn giản là việc kết hợp hai người, mà còn giao lưu với Thần linh và tổ tiên thông qua lễ yết cáo Gia thần, Gia tiên.
Ý nghĩa
Cổ nhân có câu “Trai khôn dựng vợ, gái lớn gả chồng”. Lễ cưới luôn là một trong những sự kiện quan trọng trong cả cuộc đời mỗi người. Khi hai gia đình quyết định cho đôi trẻ kết hôn, lễ cưới không chỉ đơn giản là việc kết hợp hai người, mà còn giao lưu với Thần linh và tổ tiên thông qua lễ yết cáo Gia thần, Gia tiên để báo cáo về việc sắp có thêm một thành viên mới trong gia đình.
Sắm lễ thắp hương
Lễ dạm ngõ (Chạm ngõ)
Lễ dạm ngõ là lễ gặp mặt chính thức đầu tiên của hai gia đình nhà trai và nhà gái để thể hiện sự thưa chuyện với nhau. Lễ vật trong lễ dạm ngõ gồm chục trầu cau, chè, thuốc và bánh kẹo với số lượng chẵn. Lá trầu quả cau là lễ vật không thể thiếu trong lễ dạm ngõ vì có câu: “Miếng trầu là đầu câu chuyện”.
Lễ ăn hỏi
Lễ ăn hỏi tùy thuộc vào phong tục vùng miền. Nhà trai có thể chuẩn bị 3-5-7-9-11 mâm đối với phong tục miền Bắc và 4-6-8-10 mâm đối với phong tục miền Nam. Mâm quả gồm trầu cau, rượu, thuốc lá, bánh ăn hỏi (bánh cốm, bánh phu thê, bánh đậu xanh hay bánh trưng, bánh giầy), chè, mứt sen và các lễ vật khác theo từng gia đình chuẩn bị.
Ngoài những đồ lễ trên, nhà trai cần chuẩn bị hương, hoa quả tươi, bánh kẹo để đặt lên ban thờ Gia thần, Gia tiên. Có gia đình còn chuẩn bị một mâm cỗ mặn thịnh soạn để cúng.
Phần nhà gái, tráp ăn hỏi có thể gồm 3-5-7-9-11 tráp, nhưng phải là số lẻ và lễ vật trong các tráp phải là bội số của 2. Đồ lễ ăn hỏi không thể thiếu là bánh cốm, bánh su sê, mứt sen, chè, rượu, trầu cau, thuốc lá,… Một số nơi có thể thêm lẵng quả hoặc lợn sữa quay.
Nhà gái sẽ lấy một ít vật phẩm từ đồ lễ của nhà trai như trầu cau, chè thuốc,… để thắp hương ở bàn thờ tổ tiên và thông báo việc cưới hỏi của con mình.
Lễ cưới
Ở một số vùng, trước khi đón dâu, mẹ chồng sẽ mang một cơi trầu nhỏ để thông báo việc nhà trai chuẩn bị đón dâu và nhà gái chuẩn bị. Từ đó, mẹ chồng sẽ về nhà và tránh mặt cô dâu mới cho đến khi cô dâu hoàn thành lễ ở Gia tiên bên nhà chồng.
Văn khấn yết cáo Gia thần, Gia tiên
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
Nam Mô A Di Đà Phật!
- Con lạy chín phương trời, mười phương Chư Phật, Chư Phật mười phương.
- Con kính lạy Hoàng Thiên, Hậu Thổ, chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy ngài Bản cảnh Thành Hoàng, ngài Bản xứ Thổ, ngài Bản gia Táo Quân cùng chư vị Tôn thần.
- Con kính lạy tổ tiên họ…. chư vị Hương linh.
- Tín chủ(chúng) con là: ………………………………
- Ngụ tại: …………………………………………………..
- Hôm nay là ngày… tháng…. năm………………
- Tín chủ chúng con có con trai (con gái) kết duyên cùng ………………..
- Con của ông bà: ………………………………………
- Ngụ tại: …………………………………………………..
- Nay thủ tục hôn lễ đã thành. Xin kính dâng lễ vật, dâng lên trước án.
- Kính lạy trước linh tọa Ngũ tự Gia thần chư vị Tôn linh, trước linh bài liệt vị Gia tiên, trước Phúc Tổ Di Lai, ông Tơ bà Nguyệt. Xin kính cẩn khẩn cầu:
- Sinh trai có vợ (nếu là nhà trai),
- Sinh gái có chồng (nếu là nhà gái),
- Lễ mọn kính dâng,
- Duyên lành gặp gỡ,
- Giai lão trăm năm,
- Vững bền hai họ,
- Nghi thất nghi gia,
- Có con có của.
- Cầm sắt giao hoà,
- Trông nhờ phúc Tổ.
- Giãi tấm lòng thành, xin được phù hộ độ trì.
- Nam Mô A Di Đà Phật!
- Nam Mô A Di Đà Phật!
- Nam Mô A Di Đà Phật!
- Cẩn cáo!
- (Theo “Văn khấn cổ truyền Việt Nam”, nhà xuất bản Hồng Đức)
Câu hỏi thường gặp
Kết luận
M & Tôi hy vọng rằng bài viết này đã giúp bạn hiểu thêm về ý nghĩa và các bước của lễ cưới truyền thống. Nếu bạn muốn biết thêm về các chủ đề tâm linh, huyền bí, chiêm tinh và phong thủy, hãy ghé thăm M & Tôi để khám phá thêm nhiều thông tin thú vị.
